DOLAR 32,3661 0.14%
EURO 34,9691 -0.31%
ALTIN 2.324,060,21
BITCOIN %
İstanbul
14°

AÇIK

02:00

İMSAK'A KALAN SÜRE

Çerkes sürgünü 157’nci yılında acı ve hüzünle anılıyor

ABONE OL
Temmuz 15, 2021 10:10
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Karadeniz’e inme politikası gereği Rusya’nın Kuzey Kafkasya’yı ele geçirmek istemesi üzerine 1556’dan itibaren Kafkas-Rus Çarlığı Savaşı başladı ve 308 yıl sürdü. Ruslar, ilk olarak Doğu Çerkesya’da Kabardey, ardından Dağıstan, Çeçenistan ve nihayetinde Batı Çerkesya’da Karadeniz kıyılarına doğru askeri harekatlara girişti. Kafkas Dağları’nın iç kesimlerine Çerkesleri yok ederek ilerleyen Ruslar, teslim olanları ya Çarlık ordusuna katılmaya ya da göç etmeye zorladı. Ruslar, Türk topluluklarına uyguladığı gibi ev ve tarlaları yakma yöntemine girişerek Kafkas halkını göç ve açlığa maruz bıraktı. 21 Mayıs 1864’te kanlı Kafkas-Rus Savaşı’nın son durağı Soçi’de Ruslar törenlerle galibiyet ilan etse de Çerkesler için bu andan itibaren tarihin karanlık sayfası açıldı. 21 Mayıs Çerkeslerin toplu sürgününü temsil eden gün olarak tarihe geçti. Çerkes toplulukları, başta Osmanlı toprakları olmak üzere dünyanın çeşitli bölgelerine sürgüne tabi tutuldu. Resmi olmayan rakamlara göre 1,5 milyona yakın Çerkes bir ay içerisinde sürgün edildi. Açlık, yoldaki şartlar, salgın hastalıklar gibi nedenlerden dolayı yaklaşık 500 bin Çerkes hayatını kaybetti. Sürgüne uğrayanlar Anapa, Novorossiysk, Gelincik, Soçi, Adler gibi Karadeniz limanlarından gemilere bindirilerek Osmanlı Devleti’ne gönderildi. Çerkeslerin birçoğu Anadolu’da Ordu, Samsun, Tokat, Amasya, Sinop, Yozgat, Düzce, Adapazarı, Kocaeli’ye yerleştirildi. Çerkeslerin bir kısmı da Suriye ve Filistin başta olmak üzere Orta Doğu’da yaşamaya başladı. Sürgüne maruz kalan Çerkezler zamanla yerli halka karıştı. Osmanlı Devleti’ne gönderilemeyen Çerkesler ise Orta Laba ve Orta Kuban nehirleri bölgesindeki Rus Kazak köylerine iskan edildi. Rusya’nın çok önceden planladığı “Çerkes halkını öz vatanlarından sürgün etme operasyonu” adım adım gerçekleştirilen bir eylem olarak görülüyor. Osmanlı topraklarına ulaşamadan binlerce kişinin öldüğü bu sürgün “tarihin en acı ve sarsıcı olaylarından biri” olarak ifade ediliyor. İnsanlık tarihine “kara leke” olarak geçen Çerkes sürgünü, her yıl Türkiye’de yaşayan Çerkesler tarafından da anılıyor, ağıtlar yakılıyor. Deniz kenarında “Nart ateşi” yakarak çevresinde “mezar taşı nöbeti” tutulan anma törenleri, “Sürgün Andı” okunması ile tamamlanıyor. 1865 yılında Yüzbaşı Alexander Zyatov, mektubunda soykırımı şöyle anlatıyor: “Çerkeslerin köyünü yaktık, hayvanlarını öldürdük, ekinlerinin üstünde atlarımızı sürdük… Çocuklarını acımasızca öldürdük… Ve Çar bize bu katliamları yaptık diye bu onur madalyasını verdi, hangi onur? Hangi onurlu insan bunları yapar? Ben Tanrıya beni affetmesi için her gün yalvarıyorum. Onlar vatanlarını savundular ve yiğit insanlardı. Biz ise insanlıktan çıkmış birer ucubeden farksızdık, elimize esir düşen Çerkeslerle yan yana geldiğimizde sanki biz onların esiri gibi duruyorduk, onlar ise dimdik vakur duruşlarından taviz vermiyorlardı. Tanrı beni affetsin.”

Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.

SON DAKİKA HABERLERİ

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.